Vì sao 'Từ điển chính tả tiếng Việt' của PGS Hà Quang Năng bị đình chỉ phát hành?

(Thethaovanhoa.vn) - Thông tin từ Nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia Hà Nội cho biết: đơn vị này đã ra văn bản tạm đình chỉ cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt của PGS Hà Quang Năng – vốn đang gây phản ứng lớn trong dư luận.

NXB Văn hóa Thông tin: 60 đầu sách sai phạm trong năm, có từ điển Vũ Chất

Các sai phạm gồm: "Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh" của Vũ Chất, “Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc”, "Truyện cổ tích về các loài chim và muông thú" có đoạn tả cảnh ân ái...

Cuốn "Từ điển chính tả tiếng Việt" (PGS Hà Quang Năng chủ biên - ThS Hà Thị Quế Hương) được NXB ĐHQG Hà Nội phát hành năm 2017 với độ dày hơn 700 trang. Được biết, PGS Hà Quang Năng (từng làm việc tại Viện Ngôn ngữ học) đã có một thời gian dài soạn thảo, nghiên cứu tư liệu để cùng tác giả Quế Hương thực hiện công trình này.

Dù vậy, trong thời gian qua, một số chuyên gia về từ điển đã lên tiếng chỉ ra những sai sót, nhầm lẫn nghiêm trọng trong cuốn sách. Cụ thể, đó là các thao tác nhầm lẫn S với X; X với S; không phân biệt được D hay GI; TR hay CH; N hay NG; IN hay INH, C hay Q, IU hay ƯU, R hay GI, R hay D, nhầm lẫn giữa cách viết đã từng tồn tại, với chuẩn chính tả hiện hành hay giữa từ đồng nghĩa với từ có hai dạng chính tả...

Theo đó, cuốn từ điển chính tả này bị phát hiện có gần 50 lỗi được coi là sai chính tả trong một cuốn từ điển chính tả như bánh dày (từ đúng là bánh giầy), bơi chải (từ đúng là bơi trải), chầy chật (từ đúng là trầy trật), chỉnh chu (từ đúng là chỉn chu), xung công (từ đúng là sung công), dằng xé (từ đúng là giằng xé)...

Điều khiến công trình này tiếp tục được dư luận chú ý trong thời gian qua là những biện giải của PGS Hà Quang Năng – theo đó, chuyên gia này khẳng định mình không hoàn toàn có lỗi. Như quan điểm của ông, công trình được biên soạn nhằm cung cấp các dạng chính tả chuẩn của các từ ngữ thông dụng theo chính âm và chính tả tiếng Việt, đồng thời cũng chỉ dẫn những dạng chính tả không chuẩn nhưng vẫn được sử dụng. Nói cách khác, việc đưa ra những dạng chính tả không chuẩn của nhóm tác giả gắn với mục đích cho độc giả thấy nhiều vấn đề tồn đọng, khúc mắc trong chuẩn hóa chính tả cần phải được giải quyết, cũng như và việc chuẩn hóa chính tả không hề đơn giản, phải được xem là cả một quá trình lâu dài.

Quan điểm trên vẫn tiếp tục nhận được sự phản ứng của các chuyên gia, khi cho rằng từ điển thì phải được thực hiện nghiêm túc vì đây là "khuôn vàng thước ngọc" trong ngôn ngữ.

Từ cuộc tranh luận này, đại diện NXB ĐHQG HN cho biết: lý do tạm đình chỉ phát hành gắn với việc "đang có nhiều tranh cãi chưa ngã ngũ từ độc giả, có nhiều vấn đề cần mổ xẻ".Và động thái này nhằm mục đích để có thêm những trao đổi với các tác giả và tham vấn thêm ý kiến của các nhà chuyên môn khác, "chứ không phải chỉ chạy theo dư luận".

Được biết, Cục Xuất bản cũng đã yêu cầu NXB ĐHQG HN báo cáo về vụ việc này, đồng thời lên kế hoạch thu hồi cuốn sách trên toàn quốc.

Sơn Tùng