|
5 VẤN ĐỀ “NÓNG” VỀ DI SẢN VĂN HÓA TẠO SỰ CHÚ Ý CỦA DƯ LUẬN TRONG NĂM 2018
1. Việc “cấp sổ đỏ” liên quan đến Di tích quốc gia Khu nhà Vương, tỉnh Hà Giang
Ngày 11.9.2012, tỉnh Hà Giang cấp sổ đỏ cho Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Đồng Văn sử dụng mảnh đất gắn liền với Di tích quốc gia Khu nhà Vương. Sáu năm sau, ngày 21.7.2018, đại diện dòng họ Vương đã gửi đơn lên Thủ tướng Chính phủ về việc này. Ngày 16.8.2018 Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu tỉnh Hà Giang và Bộ VHTTDL báo cáo về vụ việc. Sau khi xem xét báo cáo của tỉnh Hà Giang và Bộ VHTTDL, ngày 31.10.2018 Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tỉnh Hà Giang thu hồi sổ đỏ đã cấp vì đã cấp sai quy định của pháp luật, đồng thời tiến hành các thủ tục cấp sổ đỏ cho dòng họ Vương theo đúng quy định của pháp luật.
2. Về vị trí của Ga ngầm C9 thuộc tuyến đường sắt đô thị số 2 - Hà Nội
Dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 đã được UBND TP. Hà Nội phê duyệt từ cuối 2008. Tuyến điểm đầu tại khu đô thị Nam Thăng Long, điểm cuối trên đường phố Huế. Trong số các ga ngầm thì ga C9 - ga hồ Hoàn Kiếm đã gây lên những ý kiến trái chiều.
Cuối tháng 8.2018, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng (VHGDTNTN và NÐ của Quốc hội) đã có Văn bản gửi UBTV Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ nêu rõ quan điểm: Nhà ga C9 và đường ngầm tuyến đường sắt đô thị số 2 đã xâm phạm vào di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Quốc gia đặc biệt Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn, vi phạm Luật Di sản văn hóa.
Mặc dù ủng hộ chủ trương của UBND TP Hà Nội về việc quy hoạch ga ngầm C9 nhưng Bộ VHTTDL cũng đề nghị Hà Nội nghiên cứu thêm các phương án bố trí nhà ga, tịnh tiến thân ga về phía đông đường Đinh Tiên Hoàng (cách xa bờ phía đông của Hồ Hoàn Kiếm và nằm ngoài khu vực khoanh vùng bảo vệ II của Di tích. UBND TP Hà Nội cũng đã có Văn bản số 4950/UBND-ĐT báo cáo Thủ tướng Chính phủ về quá trình quy hoạch ga ngầm C9 và đề nghị xem xét lại ý kiến của Ủy ban VHGDTNTN và NÐ của Quốc hội, chấp thuận và chỉ đạo Bộ trưởng VHTTDL tiếp tục xem xét, có văn bản đồng ý với quy hoạch ga ngầm C9. Được biết trước đó, ngày 29-5-2017 Bộ VHTTDL có văn bản đề nghị UBND TP HN báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định vị trí của ga ngầm C9 theo quy định của pháp luật hiện hành về di sản văn hóa.
Hiện Thủ tướng Chính phủ vẫn chưa có quyết định về vấn đề này.
3. Xây dựng trái phép tại núi Cái Hạ, xã Trường Yên (huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình) - thuộc vùng lõi quần thể Danh thắng Tràng An.
Sau khi báo chí phát hiện và đồng loạt lên tiếng về vụ Cty CP Du lịch Tràng An xây dựng trái phép tại núi Cái Hạ, xã Trường Yên (huyện Hoa Lư, Ninh Bình) thuộc vùng lõi quần thể Danh thắng Tràng An, các cơ quan chức năng của Bộ VHTTDL và Ninh Bình đã tiến hành thanh tra việc xây dựng này và kết luận: đây là hành vi xây dựng trái phép, vi phạm nghiêm trọng các quy định thuộc Luật Di sản văn hóa, Luật Bảo vệ rừng, Luật Xây dựng, Luật Đất đai và quyết định phê duyệt về Quy hoạch chung xây dựng Quần thể Danh thắng Tràng An - Ninh Bình của Thủ tướng Chính phủ.
Kết luận thanh tra buộc doanh nghiệp Cty Cổ phần Du lịch Tràng An phải tháo dỡ công trình xây dựng trái phép nói trên.
4. Phá dỡ hay bảo tồn Dinh Thượng Thơ (TP HCM)?
Tháng 4.2018, phương án thiết kế công trình mở rộng trụ sở HĐND và UBND TP.HCM được đưa ra triển lãm đã làm bùng lên một làn sóng ý kiến phản đối phá dỡ công trình kiến trúc cổ dinh Thượng Thơ. Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam và nhiều văn nghệ sĩ TP. HCM đã cùng cộng đồng kêu gọi bảo tồn dinh Thượng Thơ. UBND TP. HCM đã chỉ đạo việc tổ chức hội thảo xem xét sự cần thiết và phương pháp bảo tồn công trình này. Hội thảo diễn ra cuối tháng 9-2018, hầu hết ý kiến của các chuyên gia đề nghị cần bảo tồn nguyên vẹn công trình này bởi nó hội đủ các giá trị về văn hóa, lịch sử, kiến trúc nghệ thuật, cảnh quan đô thị và thậm chí cả tính pháp lý. Tiếp nhận các kiến nghị, đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc cho biết sẽ tổng hợp và báo cáo UBND TP. HCM.
Tuy nhiên, cho đến nay, dư luận vẫn chưa biết “số phận” của dinh Thượng Thơ sẽ được bảo tồn hay phá dỡ?
5. Đình cổ 300 tuổi bị xây mới
Cuối tháng 7-2018, đình Lương Xá 300 tuổi (thôn Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hoà, TP Hà Nội) bị xây mới trở thành điểm nóng của dư luận. Ngay sau khi nhận được thông tin, đại diện ngành VHTT Hà Nội đã tiến hành kiểm tra hiện trạng và đình chỉ thi công. Ngày 1-8-2018, UBND huyện Ứng Hòa lập biên bản kiểm kê, niêm phong toàn bộ hiện vật. Ngày 13-8-2018, UBND TP HN có Văn bản chỉ đạo việc kiểm điểm xử lý các tổ chức cá nhân vi phạm quy định. Ngày 14-9, Sở VHTT Hà Nội đã phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương tiến hành kiểm kê, đánh giá và phân loại các cấu kiện, các mảng chạm, khắc của đình Lương Xá để giúp địa phương này xây dựng phương án bảo tồn, lưu giữ theo quy định.
|