Họa sĩ Trần Hải Nam: Trở lại Cúp Rồng tre vì ‘món nợ trách nhiệm’

(Thethaovanhoa.vn) - 2 năm sau khi giành giải Nhất tại Cúp Rồng tre lần III, năm 2012, Trần Hải Nam một lần nữa lại tham gia cuộc thi 2014 với suy nghĩ đơn giản: Đó là trách nhiệm của một họa sĩ biếm họa.

Trước đó, năm 2012, tác phẩm Miếng ghép ngược của Nam đã giành giải Nhất của cuộc thi (chủ đề Môi trường và biến đổi sinh thái). Giải thưởng ấy, như lời Nam, là món quà lớn khi anh mới bắt đầu "bén duyên" cùng biếm họa.

Họa sĩ Trần Hải Nam

Nam nói:

- Khi ấy, tôi 29 tuổi và tốt nghiệp ĐH Mỹ thuật TP.HCM được vài năm rồi. Thế nhưng, tôi vẫn coi việc vẽ tranh biếm họa là thú vui tự thân khi rảnh rỗi, chứ gần như chưa bao giờ gửi đăng báo. Bởi vậy, khá bất ngờ khi tôi được trao giải Nhất của Cúp Rồng tre ngay ở lần thử sức đầu tiên với nghề.

Nhưng phần thưởng từ cuộc thi không chỉ có vậy. Sau năm 2012 ấy, tôi ngày càng quan tâm hơn tới bộ môn là sự giao thoa của hội họa và báo chí này. Rồi, càng tìm hiểu thêm, tôi càng có dịp gặp gỡ thêm với những biếm sĩ đang sống tại TP HCM. Họ là anh NOP, là DAD, là CuaCon – những gương mặt vẫn thường xuyên tham dự Cúp Rồng tre mỗi khi tổ chức.

Có thêm những người bạn cùng sở thích, lại là các đàn anh trong nghề, là phần thưởng thứ 2 mà tôi không nghĩ tới khi tham dự cuộc thi

* Từ thời gian nhận giải tới giờ, anh có tiếp tục sáng tác tranh biếm không?

- Tất nhiên là có. Và nói thật lòng là số tranh được đăng trên báo cũng chưa nhiều. Có lẽ bởi tôi cũng chỉ có vài năm vào nghề nên thiếu kinh nghiệm - dù luôn được các đàn anh tại TP.HCM góp ý hoặc cho lời khuyên. Một lý do khác, tôi đang làm họa sĩ thiết kế đồ họa tại một công ty xuất bản, và phải dành rất nhiều thời gian cho "nghề kiếm cơm" này.

Nhìn chung, quãng thời gian qua là giai đoạn tôi tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, và cũng bổ sung thêm nhiều khái niệm mới về biếm họa. Và, cho tới Cúp Rồng tre 2014 lần này, tôi đã chuẩn bị từ khá sớm, với việc dành thời gian nghiền ngẫm ý tưởng cũng như cách thể hiện.

Tác phẩm Chỉnh trang của Trần Hải Nam tham dự cuộc thi lần này

* Mang danh "Quán quân" đi dự thi lần này, anh có thấy chút sức ép nào không?

- Thật lòng là cũng có. Nhưng nói chung, tôi cũng khá thanh thản, khi coi việc tham dự cuộc thi là trách nhiệm của mình. Thứ nhất, như đã nói, Cúp Rồng tre từng mang lại cho tôi những niềm vui bất ngờ trong cuộc sống. Thứ hai, nếu đã xác định là mình yêu thích tranh biếm - cho dù không sống bằng nghề ấy đi nữa, thì việc chấp nhận tiếp tục thử sức ở sân chơi 2 năm mới có một lần này là điều tất nhiên.

* Anh có thể chia sẻ về những tác phẩm dự thi lần này?

- Tôi có 3 tác phẩm: Xiếc, Bù nhìn bất đắc dĩ và Chỉnh trang. Thật ra, Xiếc mang nặng cảm xúc cá nhân, khi tôi tình cờ có dịp chứng kiến cảnh loay hoay tìm hướng để tồn tại của một gánh xiếc địa phương. 2 tác phẩm còn lại thì hướng tới những vấn đề phổ quát hơn. Bù nhìn bất đắc dĩ là suy tưởng khi nhìn vào những tấm biển cảnh báo giao thông đang trở nên bất lực trước ý thức tự giác của mỗi con người. Còn Chỉnh trang là vấn đề của ngành y tế, khi những câu chuyện thời sự từ bác sĩ và các bệnh viện luôn mang đậm tính thời sự và được toàn bộ cộng đồng chúng ta quan tâm trong năm vừa rồi.

Cũng cần kể thêm, Chỉnh trang là tác phẩm khiến tôi đau đầu tìm cách thể hiện nhất. "Đả phá" ngành y thì có quá nhiều câu chuyện thời sự, nhưng tôi lại muốn tìm ra một lời góp ý nhẹ nhàng mà vẫn đủ sức nặng, đồng thời lại có tính biểu tượng cao. Cuối cùng, khi tôi thực hiện bức tranh thì thời điểm sát Tết Nguyên đán đang diễn ra. Rất nhiều gia đình cùng bắt tay chỉnh sửa, dọn dẹp nhà cửa cho khang trang, sạch sẽ và bắt mắt hơn. Bởi thế, tôi cũng mô phỏng câu chuyện này, với hình ảnh các bác sĩ đang "chỉnh trang" cho  hình chữ thập đỏ, biểu trưng truyền thống của nghề.

* Xin cám ơn anh về cuộc trò chuyện!