'Nghe dạo Hà Nội': Ôn sử bằng... âm thanh

Chương trình Nghe dạo Hà Nội đã diễn ra vào chiều hôm qua (13/4) .

Những âm thanh sâu lắng của Hà Nội

Chỉ cần một chiếc smartphone và tai nghe, Nghe dạo Hà Nội sẽ đưa người trẻ khám phá lịch sử Hà Nội bằng âm thanh. “Những buổi ngày xưa vọng nói về” từ từng góc phố quen tới những công viên, khu chợ....

Cụ thể, sau khi cài đặt phần mềm của ban tổ chức và đeo tai nghe, một người Hà Nội thế hệ trước giảng giải về những sự kiện diễn ra cách đây nhiều năm tại nơi người tham gia đang đứng. Đặc biệt, người tham gia giữ vai trò chủ động trong chuyến “nghe dạo”. Họ có thể chọn điểm tùy thích trong thành phố để nán lại, “lắng nghe” sâu hơn hay đi thẳng tới điểm kế tiếp. Những âm thanh sẽ thay đổi theo mỗi chuyển động của người tham gia. Cảm xúc ùa tới với người tham gia có thể chỉ bằng đôi câu xẩm quặn thắt, tiếng thở dài của dòng người khất thực, tiếng khóc khan xé lòng của trận đói năm 1945 hay tiếng những bước chân hành quân rầm rập rung đất, tiếng hò reo chiến thắng vang trời.

BTC hướng dẫn một em học sinh trường khiếm thị Nguyễn Đình Chiểu trước khi “nghe dạo” (ảnh BTC cung cấp)

Đặc biệt, chương trình dành cho tất cả mọi người, song BTC chú trọng tới người khiếm thị. “Bởi chúng tôi nghĩ, họ cần được bù đắp. Và cảm nhận thính giác của họ thật tuyệt vời để hiểu và cảm những âm thanh sâu lắng của Hà Nội”- đại diện BTC cho hay.

Chương trình Nghe dạo Hà Nội bắt đầu tại Nhà thờ Lớn, đi qua các con phố cổ của Hà Nội như Hàng Gai, Hàng Quạt, Đường Thành, Hàng Vải, Hàng Lược và kết thúc ở chợ Đồng Xuân. Lịch trình dài khoảng 3km và thời gian đi trong khoảng gần 90 phút.

Trong suốt hành trình, đi đến mỗi nơi, người nghe sẽ được nghe lại những thanh âm đặc trưng của khu vực ấy. Ví như “tiếng leng keng tàu sớm khuya” ở chợ Đồng Xuân, tiếng phở gõ ở phố Bát Đàn, tiếng xé vải hối hả ở phố Hàng Vải hoặc câu ca trù vẳng ra từ một căn nhà cổ rơi tõm giữa phố đông ở bất kỳ đâu...

Từ Hà Nội tới Barcelona

Theo chia sẻ của BTC, việc tái hiện âm thanh được thực hiện bằng hai biện pháp chính: âm thanh tư liệu và âm thanh khai thác trực tiếp từ phố phường Hà Nội đương đại. Trong đó, để đảm bảo tính chân thực, âm thanh từ phố phường Hà Nội đương đại là chủ yếu. Chỉ có những thanh âm đã hoàn toàn lùi vào quá khứ như tiếng kéo cắt vải đặc trưng phố Hàng Vải, tiếng tàu điện leng keng, tiếng phở gõ... thì BTC buộc sử dụng file âm thanh tư liệu.

Do sự hấp dẫn cũng như tính phức tạp của chương trình, Nghe dạo Hà Nội thu hút một ê-kíp thực hiện khá hùng hậu gồm: nghệ sĩ Joshua Kopeoek, Mathias Rossignol, Đinh Lê Vân và Trí Minh... Ngoài ra, chương trình có sự cố vấn của nhà sử học Dương Trung Quốc, cùng nhiều người sống lâu năm ở Hà Nội. Bên cạnh việc “lục tìm” những âm thanh từ ký ức, việc nghiên cứu tư liệu lưu trữ về các tuyến phố được dự án thực hiện rất cẩn thận.

Theo chia sẻ của nghệ sỹ Trí Minh, Nghe dạo Hà Nội vừa mang bản sắc Hà Nội vừa mang tính toàn cầu. Chương trình kết nối được nhiều tư liệu địa phương để làm giàu thêm cho kho tư liệu thế giới. Bởi toàn bộ âm thanh, hình ảnh chuyến “nghe dạo” tại Hà Nội sẽ được gửi về Barcelona, trụ sở của dự án “Âm thanh địa phương”.