Ca khúc 'The Twist': Bản dance 'ăn khách' làm thay đổi kiểu khiêu vũ của công chúng

(Thethaovanhoa.vn) - The Twist nổi lên trong khung cảnh âm nhạc gospel và R&B của người Mỹ gốc Phi để trở thành một bản dance rock & roll ăn khách trong đầu những năm 1960. Do ca sĩ Chubby Checker (tên thật là Ernest Evans) thu âm và được Cameo Parkway Records có trụ sở ở Philadelphia phát hành vào mùa Hè năm 1960, The Twist đã chiếm quán quân trong bảng xếp hạng nhạc pop trong 2 dịp riêng biệt, vào năm 1960 và năm 1962.

Ca khúc 'Autumn Leaves': Mùa thu lá úa... mãi xanh tươi

"Autumn Leaves" là phiên bản phái sinh của "Les Feuilles Mortes" - bản tình ca buồn sinh ra để làm nền cho những đổ nát, hoang tàn, những nghi kị, ly tán của nước Pháp hậu Thế chiến II. Đó là sự kết hợp giữa một bên là bậc thầy viết nhạc và người còn lại là thi sĩ siêu thực hàng đầu mà những gì họ để lại đã được hậu thế xếp vào hàng di sản.

Mới đây, The Twist đã chiếm vị trí đầu trong danh sách 100 đĩa đơn ăn khách nhất mọi thời của tạp chí Billboard.

Nhưng trước khi đạt được những thành tích kể trên, The Twist hiện diện trong các thế giới nhạc gospel và R&B như thế nào?

Bản thu âm The Twist của Chubby Checker là một bản cover từ phiên bản gốc của Hank Ballard and The Midnighters. Ballard (tên thật là John Henry Kendricks, 1927 - 2003) đã gặt hái thành công trong các bảng xếp hạng R&B trong thập kỷ 1950, đặc biệt với những ca khúc có phần ca từ mang tính táo bạo.

Phiên bản The Twist của ông được thu âm cuối năm 1959, gây được tiếng vang trong năm 1960, nhưng Dick Clark (1929-2012), người dẫn của chương trình âm nhạc American Bandstand dành cho tuổi teen rất nổi tiếng và đầy ảnh hưởng thời kỳ đó, đã phát ca khúc này từ Philadelphia ra khắp nước Mỹ và nhận định phiên bản của Ballard quá khêu gợi đối với khán giả dòng chính thống.

Với sự giục giã của Clark, Cameo Parkway đã thu âm phiên bản The Twist với ca sĩ 19 tuổi Chubby Checker. Dù cả Ballard và Checker đều là người Mỹ gốc Phi, song các chuyên gia thị hiếu của chương trình American Bandstand và Cameo Parkway đều nhận thấy phiên bản của chàng ca sĩ Checker trẻ trung, vui tươi và khỏe mạnh, dễ tiếp cận được tới lượng khán giả lớn hơn so với phiên bản của Ballard.

“The Twist” ra đời theo thị hiếu

Những ca khúc dance với từ “twist” ở tựa đề hoặc trong ca từ mô tả động tác nhảy “xoắn xuýt” bắt đầu xuất hiện từ đầu thế kỷ 20 trong khung cảnh âm nhạc đại chúng của người Mỹ gốc Phi và trở nên khá phổ biến vào giữa thế kỷ. Đây được xem như một nhân tố dường như không thể tách rời trong khung cảnh âm nhạc của người da màu thời kỳ đó khi các công ty thu âm thường đặt lòng tin vào các nghệ sĩ (dù chưa có tên tuổi) đưa những yếu tố âm nhạc đó vào bản thu âm.

Trường hợp của The Twist cũng vậy. Lúc ấy, Hank Ballard đã tạo dựng được danh tiếng ở vai trò nhà soạn ca khúc ở dòng nhạc blues và sau này nổi lên là một trong những nghệ sĩ rock & roll đầu tiên xuất hiện vào đầu những năm 1950, nhưng ông đã quyết định thu âm The Twist, vốn có nguồn gốc nhạc gospel, để “ăn theo” trào lưu đang thịnh hành trong khung cảnh âm nhạc của người da màu ở Mỹ thời đó.

Nhưng Hank Ballard thu âm ca khúc này cũng là do tình cờ. Ca sĩ kiêm nghệ sĩ guitar dòng gospel Joseph “Jo Jo” Wallace (1926) đã nảy sinh ý tưởng độc đáo sáng tác ca khúc với phần ca từ “Nào em, chúng ta hãy cùng twist” dựa trên một bài nhảy mà ông nhớ từng nhảy với em gái mình khi còn nhỏ ở quê hương North Carolina.

Wallace là thành viên của Sensational Nightingales, một trong những ban nhạc gospel nổi tiếng nhất ở Philadelphia giữa thế kỷ 20 với các thành viên là người di cư từ miền Nam. Wallace và thành viên khác trong ban nhạc, Bill Woodruff (Willie George Woodruff, 1929-1995), đã phát triển ca khúc The Twist từ ý tưởng ban đầu của Wallace nhưng do bản chất thế tục của nó nên họ nghĩ nó không phù hợp với ban nhạc gospel của mình.

Giữa những năm 1950, họ bắt đầu bán bài hát cho các nghệ sĩ R&B và blues. Một trong những nghệ sĩ đó là ca sĩ Philadelphia Little Joe Cook (1922-2014) của nhóm nhạc Little Joe & The Thrillers. Năm 1957, Cook đã có ca khúc ăn khách Peanuts và ông đã quyết định làm một bản thu âm demo của The Twist. Nhưng cuối cùng công ty thu âm của Cook không chọn thu âm nhạc phẩm này.

Sau đó, Sensational Nightingales đã quyết định đưa The Twist cho Hank Ballard and The Midnighters khi cả 2 nhóm nhạc nghỉ trong cùng khách sạn ở Tampa, bang Florida. Ballard và nghệ sĩ guitar Cal Green (1937-2004) phối âm lại ca khúc thành bản nhạc blues 12 ô nhịp (là một trong những tiến trình hợp âm nổi bật nhất trong âm nhạc) và nhóm đã thu âm ca khúc này vào tháng 11/1959 cho công ty thu âm của mình King Records, có trụ sở tại Cincinnati, bang Ohio.

Lập tức bản thu âm của Hank Ballard and The Midnighters đã gây được sự chú ý của Dick Clark. Nhưng đầu năm 1960, Clark nói với bạn mình là Bernie Lowe (tên thật là Bernard Lowenthal, 1917-1993), chủ sở hữu của Cameo Parkway Records rằng bản thu âm của Ballard đã bắt kịp xu thế âm nhạc của thời đại nhưng ông cần có một phiên bản chỉn chu hơn để phát trên TV.

Với sự gợi ý đó, Cameo Parkway đã chọn cách xúc tiến một bản cover với Ernest Evans, lúc đó là một ca sĩ Nam Philadelphia đầy khát khao nổi tiếng với tài năng bắt chước các giọng ca khác.

Thành công nhờ 2 “cỗ máy” tạo bản hit

Trước đó, vào cuối năm 1958, Cameo Parkway Records đã có dịp làm việc với Evans. Đó là dịp Clark đề nghị Cameo Parkway Records làm một bản nhạc Giáng sinh để ông có thể gửi đi như một lời chúc mừng ngày lễ, Cameo Parkway Records đã thu âm các bản Evans bắt chước giọng ca của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng hát Jingle Bells. Trong một buổi tập để thu âm ca khúc Giáng sinh này, vợ Dick Clark, bà Barbra đã đặt tên cho Evans là Chubby Checker và cái tên này trở thành nghệ danh của Evans kể từ đó.

Phiên bản The Twist của Chubby Checker được thu âm vào tháng 6-7/1960 và gần như là một bản sao chính xác về âm nhạc so với bản thu âm của Hank Ballard song nhờ sự quảng bá rầm rộ của Cameo Parkway và Dick Clark, cả hai đều là “cỗ máy” tạo nên các bản “hit” thời kỳ đó, The Twist của Chubby Checker lập tức ăn khách.

Thời điểm ấy Dick Clark có 2 chương trình truyền hình quốc gia, gồm American Bandstand và The Dick Clark Show, chương trình được phát sóng vào đêm thứ Bảy từ New York City.

Clark bắt đầu phát phiên bản The Twist của Checker trên American Bandstand vào mùa Hè năm 1960 và sau đó Checker xuất hiện trong The Dick Clark Show vào tháng 8/1960, hát nhép và nhảy theo giai điệu The Twist.

• Ca khúc 'Autumn Leaves': Mùa thu lá úa... mãi xanh tươi

Tháng 9 năm đó, phiên bản của Checker đã chiếm quán quân bảng xếp hạng và tạo nên một cơn sốt nhảy, từ tuổi vị thành niên tới người lớn tuổi, từ những người thuộc lầng lớp lao động tới những nhân vật tinh hoa trong xã hội, ai ai cũng nhảy theo giai điệu này.

Song đáng nói, The Twist đã làm thay đổi cơ bản kiểu nhảy của công chúng, các đôi nhảy không chạm vào nhau như trước mà tách rời ra.

Với những thành công đó, The Twist đã tiến sâu vào dòng nhạc chủ đạo, trở thành một phần của văn hóa đại chúng Mỹ, là giai điệu không thể thiếu tại các cuộc khiêu vũ, đám cưới và tiệc tùng.

Việt Lâm (tổng hợp)